Artykuły

Nowe wyzwania na 2015 rok

Rozpoczynający się właśnie rok 2015 z pewnością będzie obfitował w wydarzenia istotne dla pracowników, istotne społecznie, a więc takie, nad którymi muszą, ale przede wszystkim chcą, pochylać się związki zawodowe. Za nami trudny rok bez trójstronnego dialogu, przed nami nie łatwiejszy – starań o jego przywrócenie, o aktywne uczestnictwo w publicznym dyskursie o sprawach dla ruchu związkowego kluczowych.

Przede wszystkim przed nami wdrożenie nowelizacji Kodeksu pracy mającej na celu ograniczenie wykorzystywania umów o pracę na czas określony. Terminowe zatrudnienie na podstawie umowy o pracę nie będzie mogło być dłuższe niż 33 miesiące. Takie same okresy wypowiedzenia będą dotyczyć umów na czas nieokreślony i określony. Pozostaje czekać na Dziennik Ustaw zawierający stosowne przepisy.

Przedsiębiorcy, mający kontakty gospodarcze ze Wschodem, otrzymają w myśl kolejnej ustawy „antykryzysowej” z budżetu państwa wsparcie finansowe, którego celem ma być ograniczenie zwolnień pracowników spowodowane rosyjskim embargiem. Pozostaje mieć nadzieję, że mądrze tę pomoc wykorzystają.

Należy się liczyć z oskładkowaniem umów zlecenia na nowych zasadach, tak, by osoby pracujące na zlecenie mogły częściej i więcej odkładać na swoją przyszłą emeryturę.

Wchodzą w życie korzystniejsze dla klientów przepisy o upadłości konsumenckiej.

Przyjęte zostały lepsze dla naszych zarobkowych emigrantów przepisy o pracownikach delegowanych.

Ale prace nad zmianami w, szeroko rozumianym, prawie pracy będą w 2015 r. kontynuowane, i to w kwestiach bardzo ważnych. Już resort pracy przymierza się do zmian w oskładkowaniu umów o dzieło, zapowiada ograniczenie umów śmieciowych, zmianę przepisów regulujących działalność agencji pracy tymczasowej.

Kancelaria Prezydenta przygotowuje nowe rozwiązania prorodzinne czy dotyczące III filara emerytalnego.

Wszystkie te nowe przepisy, to zapewne krok w dobrym kierunku, ale związków zawodowych w pełni nie satysfakcjonują, jak chociażby 33-miesięczna umowa na czas określony, a nie maksymalnie 18-omiesięczna, jak proponowały związki.

Nadal nie mamy rozwiązań pozwalających na poszerzenie tzw. prawa koalicji czyli możliwości przystępowania do związków zawodowych całych grup pracowników, którym dziś to prawo nie jest dostępne.

Wręcz przeciwnie, ze strony pracodawców pojawiają się propozycje, których celem jest ograniczanie praw związkowych. Dotyczy to chociażby społecznych inspektorów pracy czy dążeń do poszerzania uprawnień wybieranych ad hoc przedstawicieli pracowników kosztem uprawnień związkowych.

Wszystkie te tematy wymagają rozmowy, dyskusji na argumenty, która możliwa jest w dialogu społecznym. A tutaj przełom roku nie przyniósł istotnego przełomu w rozmowach autonomicznych pracodawców ze związkami.

Powstał wspólny projekt związkowy nowej ustawy o instytucjach dialogu społecznego (choć z pewnymi punktami do dyskusji) – i to jest niewątpliwym sukcesem mijającego roku. Ciągle nie ma jednak wspólnego projektu ze stroną pracodawców i przesunięcia prac nad poprawą jakości dialogu na szczebel rządowy.

Rok 2015 będzie więc, jak należy sądzić, rokiem dalszej, wytężonej pracy nad powrotem do dialogu, ale takie uczestnictwa w nim w innych formach, tak, by nie zaniedbać spraw istotnych społecznie, które toczą się – czy związki zawodowe tego chcą, czy nie.