Dzisiaj jest: 29 Marzec 2024    |    Imieniny obchodzą: Wiktoryna, Cyryl, Eustachy

Politechnika Śląska utworzy ośrodek naukowy poświęcony kolei

Damian Drożdżowski

Po­li­tech­ni­ka Ślą­ska i PKP SA pla­nu­ją utwo­rze­nie Cen­trum Na­uko­wo-Dy­dak­tycz­ne­go Trans­por­tu. Pla­ców­ka ma ru­szyć w dru­giej po­ło­wie 2016 r. Jej sie­dzi­bą ma być zruj­no­wa­na dziś perła ko­le­jo­wej ar­chi­tek­tu­ry – dwo­rzec na daw­nej gra­ni­cy Rosji i Au­strii w So­snow­cu-Macz­kach.

List in­ten­cyj­ny w spra­wie tego przed­się­wzię­cia pod­pi­sa­li w pią­tek w So­snow­cu rek­tor Po­li­tech­ni­ki Ślą­skiej, prof. An­drzej Kar­bow­nik oraz pre­zes PKP SA Jakub Kar­now­ski.

 

We­dług Kar­bow­ni­ka 1 paź­dzier­ni­ka 2016 r. w daw­nym dwor­cu w Macz­kach naukę po­win­no roz­po­cząć 60 stu­den­tów I roku stu­diów in­ży­nier­skich na kie­run­ku trans­port ko­le­jo­wy. Cen­trum ma być sa­mo­dziel­ną jed­nost­ką na pra­wach wy­dzia­łu - pierw­szą o tym pro­fi­lu na pol­skich po­li­tech­ni­kach.

- To stu­dia z przy­szło­ścią, tym bar­dziej w wa­run­kach mo­der­ni­zu­ją­cych się Pol­skich Kolei Pań­stwo­wych. Cen­trum po to po­wsta­je jako od­ręb­na jed­nost­ka, by ła­twiej­sza była bliż­sza współ­pra­ca głów­nie z PKP – w za­kre­sie kształ­ce­nia, badań oraz prac wdro­że­nio­wych - wska­zał prof. Kar­bow­nik.

Zda­niem rek­to­ra po­czą­tek prac nad utwo­rze­niem sa­mo­dziel­nej jed­nost­ki Po­li­tech­ni­ki Ślą­skiej o pro­fi­lu ko­le­jo­wym przy­pad­ko­wo zbiegł się z de­cy­zją rady wy­dzia­łu trans­por­tu tej uczel­ni o li­kwi­da­cji dzia­ła­ją­cej tam dotąd ka­te­dry trans­por­tu szy­no­we­go. W ostat­nich ty­go­dniach lo­kal­ne i bran­żo­we media in­for­mo­wa­ły, że ma ją za­stą­pić ka­te­dra zaj­mu­ją­ca się tech­no­lo­gia­mi lot­ni­czy­mi.

Pod­sta­wą li­kwi­da­cji jed­nej z trzech ta­kich jed­no­stek w Pol­sce (obok gdań­skiej i kra­kow­skiej) miały być – we­dług róż­nych źró­deł – kwe­stie eko­no­micz­ne, słabe za­in­te­re­so­wa­nie stu­den­tów tym pro­fi­lem czy per­so­nal­ny kon­flikt szefa ka­te­dry z dzie­ka­nem wy­dzia­łu. Spe­cjal­ność eks­plo­ata­cja po­jaz­dów szy­no­wych ma być nadal pro­wa­dzo­na w in­nych ka­te­drach wy­dzia­łu. Sam wy­dział, jak mówił w pią­tek rek­tor, chce jed­nak skon­cen­tro­wać się na spe­cjal­no­ściach zwią­za­nych z trans­por­tem dro­go­wym i lot­ni­czym.

Utwo­rze­nie Cen­trum, które do­ce­lo­wo na raz ma kształ­cić ok. 250 stu­den­tów, bę­dzie wią­za­ło się z za­si­le­niem kadrą na­uko­wą. W do­tych­cza­so­wej ka­te­drze pra­co­wa­ło dzie­więć osób, nowa jed­nost­ka – we­dług Kar­bow­ni­ka – po­trze­bu­je kil­ku­dzie­się­ciu. Rek­tor za­strzegł też, że Cen­trum Na­uko­wo-Dy­dak­tycz­ne Trans­por­tu Ko­le­jo­we­go już ist­nie­je – z do­pi­skiem "w or­ga­ni­za­cji".

Na razie nie wia­do­mo, ile bę­dzie kosz­to­wa­ło przy­sto­so­wa­nie dwor­co­we­go bu­dyn­ku w Macz­kach do po­trzeb jed­nost­ki. Jak mówił Kar­now­ski, PKP SA prze­ka­że uczel­ni obiekt wy­re­mon­to­wa­ny i przy­sto­so­wa­ny - we­dług już po­czy­nio­nych uzgod­nień. Środ­ki mają po­cho­dzić głów­nie z UE.

- Celem jest, by ten bu­dy­nek był go­to­wy do tego, żeby pod­no­sić ja­kość kadr, rów­nież dla po­trzeb spół­ek grupy PKP - wska­zał Kar­now­ski. Przy­po­mniał, że kolej przez lata była za­nie­dba­na, przez co mło­dzi lu­dzie rzad­ko chcie­li kształ­cić się na zwią­za­nych z nią kie­run­kach. - To stwo­rzy­ło lukę po­ko­le­nio­wą, chce­my ją wy­peł­nić. Żeby to zro­bić, mu­si­my m.in. dłu­go­okre­so­wo współ­pra­co­wać z uczel­nia­mi - pod­kre­ślił.

Le­żą­ce od 1975 r. w gra­ni­cach So­snow­ca Macz­ki roz­wi­nę­ły się w po­ło­wie XIX w. jako osada ko­le­jo­wa w po­bli­żu ów­cze­sne­go styku gra­nic trzech mo­carstw – Au­strii, Prus i Rosji. W 1848 r. zbu­do­wa­no tam ostat­nią sta­cję kolei war­szaw­sko-wie­deń­skiej (po ro­syj­skiej stro­nie). Pod ko­niec XIX w. do­pro­wa­dzo­no też do niej od­no­gę kolei iwa­no­grodz­ko-dą­brow­skiej z Dę­bli­na do Dą­bro­wy Gór­ni­czej.

Mo­nu­men­tal­ny neo­re­ne­san­so­wy bu­dy­nek sta­cji, na­zy­wa­nej przez lata "Gra­ni­ca", bu­do­wa­no w la­tach 1839-1848 we­dług pro­jek­tu zna­ne­go ar­chi­tek­ta En­ri­co Mar­co­nie­go. Po­ło­żo­ny mię­dzy to­ra­mi ma 214 m dłu­go­ści. Ozdo­bio­no go m.in. stiu­ka­mi, gzym­sa­mi i pi­la­stra­mi, a dachy pe­ro­nów pod­trzy­my­wa­ły kształt­ne że­liw­ne ko­lum­ny. Wokół sta­cji po­wsta­ło osie­dle dla ko­le­ja­rzy, pra­cow­ni­ków ko­mo­ry cel­nej, funk­cjo­na­riu­szy stra­ży gra­nicz­nej, woj­ska i żan­dar­me­rii.

Po od­zy­ska­niu przez Pol­skę nie­pod­le­gło­ści w 1918 r., wraz z prze­su­nię­ciem gra­nic pań­stwo­wych, ko­mu­ni­ka­cyj­ne zna­cze­nie Ma­czek osła­bło. Po dru­giej woj­nie świa­to­wej nadal kur­so­wa­ły tam­tę­dy po­cią­gi – m.in. z od­da­lo­nej o ok. 3 km sta­cji Ja­worz­no-Szcza­ko­wa do Dą­bro­wy Gór­ni­czej Ząb­ko­wic (na linii Ka­to­wi­ce-Czę­sto­cho­wa). W 2009 r. za­trzy­mał się tam ostat­ni po­ciąg oso­bo­wy, jed­nak już wcze­śniej dwo­rzec – wraz z oto­cze­niem – za­czął nisz­czeć.

Przed groź­bą utra­ty tej czę­ści dzie­dzic­twa kolei i re­gio­nu ostrze­ga­li od lat lo­kal­ni spo­łecz­ni­cy. W ostat­nich la­tach mia­sto m.in. pro­po­no­wa­ło ko­le­ja­rzom wspól­ny unij­ny pro­jekt do­ty­czą­cy dwor­ca i dziel­ni­cy. Sa­mo­rząd So­snow­ca wska­zy­wał przy tym, że jed­nym z pro­ble­mów jest wy­spo­wy cha­rak­ter dwor­ca. Ozna­cza to, że czyn­ne tory ko­le­jo­we ota­cza­ją obiekt z obu stron.

Nie­za­leż­nie od pla­nów oży­wie­nia dwor­ca w Macz­kach, spół­ka PKP PLK re­wi­ta­li­zu­je wio­dą­ce tam­tę­dy ko­le­jo­we po­łą­cze­nie to­wa­ro­we z Za­wier­cia do Ja­worz­na Szcza­ko­wej przez Dą­bro­wę Gór­ni­czą Ząb­ko­wi­ce. Kar­bow­nik mówił w pią­tek, że roz­ma­wiał już z ko­le­ja­rza­mi o prze­nie­sie­niu ca­łe­go ruchu po­cią­gów na jedną stro­nę dwor­ca; na razie nie wia­do­mo, czy bę­dzie to moż­li­we.

2.jpg
2011 Politechnika Śląska utworzy ośrodek naukowy poświęcony kolei .
Powered by Joomla 1.7 Templates